Typy zaburzeń osobowości

Do kilkunastu wyróżnionych typów zaburzeń należą m.in.:

Osobowość bierno-agresywna - chory ma negatywne nastawienie do ludzi oraz bierny opór względem wymagań otoczenia.

Osobowość dyssocjalna (antyspołeczna, psychopatia) - objawy to bezwzględne lekceważenie uczuć i potrzeb innych, utrwalona postawa nieodpowiedzialności i lekceważenia norm społecznych, działanie impulsywne, niekiedy gwałtowne, niezdolność przezywania i poczucia winy i uczenia się na błędach. Zaburzeniu często towarzyszy alkoholizm, narkomania i kłopoty z prawem.

Osobowość histeryczna (histrioniczna) - chory reaguje w sposób egzaltowany, przesadnie emocjonalny, teatralny, jednak uczucia są bardzo powierzchowne. Osoba ta działa instynktownie i kieruje się głównie emocjami oraz nadmiernie koncentruje się na atrakcyjności fizycznej i łatwo podlega wpływom innych osób.

Osobowość paranoiczna - objawia się nieufnością, podejrzliwością, chłodem uczuciowym, unikaniem bliższych kontaktów z ludźmi, przypisywaniem innym wrogich zamiarów, nadmierną wrażliwością na niepowidzenia, skłonnością do niewybaczania zniewag i krzywd, nieuzasadnionym podejrzewaniem współmałżonka o niewierność, spiskowym wyjaśnianiem biegu wydarzeń.

Osobowość schizoidalna - osoba jest aspołeczna, lubi przebywanie w samotności. Chory nie jest podobny do schizofrenika.

Osobowość unikająca (lękliwa) - charakteryzuje ją przesadna wrażliwość na odrzucenie, powodująca, że chowy obawia się zmian sytuacji, wyzwań i nawiązywania znajomości. Osoba ta na przejawy krytyki i odrzucenia reaguje zerwaniem relacji oraz odczuwa uporczywe napięcie i niepokój.

Osobowość z pogranicza (osobowość typu borderline) - towarzyszą jej skrajne poglądy i uczucia: miłość lub nienawiść, silna potrzeba bycia otoczonym opieką, gdy chory czuje się zagrożony. Zdarza się całkowite odwrócenie poglądów i sympatii. Występuje również skłonność do angażowania się w intensywne i niestabilne związki, groźby lub działania samouszkadzające, stałe uczucie pustki.

Monika K