Podwzgórzowe neurohormony uwalniające i hamujące to hormony syntetyzowane w podwzgórzu, które działają hamująco lub pobudzająco na przysadkę mózgową. Wydzielane są one z zakończeń aksonów do krwi i dzięki sieci naczyń włosowatych docierają do przysadki tworząc tzw. wrotny układ przysadkowy.
Produkcja podwzgórzowych neurohormonów jest kontrolowana najczęściej przez transmitery (mediatory wydzielane w synapsach chemicznych), prostagladyny (zwiększające przepływ krwi przez naczynia wrotne), hormony wydzielane przez gruczoły dokrewne lub innych bodźców ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego (np. stężenie glukozy, temperatura krwi, odbieranie czynników fizycznych i chemicznych).
Należą do nich między innymi: tyreoliberyna (THR), gonadoliberyna (GnRH), prolaktoliberina (PRH), somatostatyna (SRIF), melanostatyna (MIF), luliberyna (LH-RH), somatokrynina (GRH).
Monika K