Narząd węchu (węch)

Narządem zmysłu węchu jest okolica węchowa błony śluzowej nosa, w małżowinie węchowej górnej. Receptorami węchowymi są wydłużone komórki nerwowe (zakończone rozszerzeniem - guzkiem węchowym) stanowiące pierwszy neuron drogi węchowej. Są one otoczone komórkami podporowymi i podstawnymi. W narządzie węchu występują również gruczoły Bosmana (węchowe) produkujące wydzielinę, która ma na celu zwilżenie błony śluzowej i rozpuszczenie ciał wonnych. W tym śluzie zanurzone są rzęski wystające z guzków węchowych.

Związanie rozpuszczonej cząsteczki przez receptor powoduje pobudzenie komórki węchowej (I-rzędowy neuron czuciowy) i przekazanie sygnału na II-rzędowy neuron czuciowy. Aksony tych komórek biegną do pierwotnej kory węchowej, a stamtąd do ośrodka węchu w płacie skroniowym mózgu.

Większość zapachów najsilniej odczuwa się na początku działania, później siła ta szybko słabnie. Natomiast spokojne oddychanie powoduje słabsze podrażnienie komórek węchowych.

Trwałe upośledzenie lub zanik czucia węchowego to anosmia.

Monika K