Embriogeneza
Okres ciąży dzieli się na trzy trymestry, które trwają po trzy miesiące kalendarzowe. W pierwszym trymestrze występuje możliwość samoistnego poronienia, natomiast w drugim poród niewczesny nie pozwala na utrzymanie płodu przy życiu. Natomiast w czasie trzeciego trymestru, gdy wystąpi poród przedwczesny, to daje on szanse na przeżycie płodu.
Zmiany morfologiczne w embriogenezie
1 tydzień: następuje zejście zygoty do światła macicy.
2 tydzień: następuje zagnieżdżenie się zarodka.
3 tydzień: pojawienie się płytki, rynienki i cewki nerwowej.
4 tydzień: utworzenie łożyska, pojawienie się zawiązek kończyn oraz serca, a na głowie występowanie już płytek ocznych i usznych; następuje również pojawienie się trzech pierwotnych pęcherzyków mózgowych oraz zawiązek wątroby, trzustki, tchawicy i płuc.
5 tydzień: powiększenie głowy i zawiązywanie się twarzy, uwidocznienie palców dłoni i stóp; następuje rozdzielenie jamy opłucnej od otrzewnej, powstanie jelita ślepego z wyrostkiem robaczkowym oraz rozpoczęcie kostnienia kości czaszki.
8 tydzień: następuje pojawienie się rysów twarzy oraz oddzielenie od siebie palców dłoni i stóp, pokrycie płodu naskórkiem płodowym, rozwój zewnętrznych narządów płciowych, produkcja krwinek w wątrobie oraz wykonywanie pierwszych ruchów dziecka.
12 tydzień: następuje zanik struny grzbietowej, pojawienie się paznokci, powstają płuca oraz pojawia się początek pracy nerek; zewnętrzne narządy płciowe są zróżnicowane, zgodnie z płcią, ale na całej powierzchni dziecka występuje meszek płodowy – lanugo.
16 tydzień: rozpoczyna się mielinizacja w rdzeniu kręgowym oraz móżdżek jest wyraźnie uformowany.
20 tydzień: następuje znaczny przyrost masy ciała dziecka, a jego ruchy są dobrze wyczuwalne przez matkę.
24 tydzień: następuje otwarcie szpary powiekowej, powstanie pęcherzyków płucnych oraz silna mielinizacja mózgowia.
25 tydzień: w warstwie podskórnej pojawia się tkanka tłuszczowa.
36 tydzień: występują silne ruchy płodu oraz pojawiają się zarysy zwojów mózgowych.
40 tydzień: zanika meszek, oba jądra znajdują się w mosznie a kości czaszki są silnie uwapnione; płód jest w pełni rozwinięty.
W chwili narodzin dziecko waży przeciętnie 3,4 kg, a mierzy ok. 10-12 kg. Kobieta w ciągu 9 miesięcy powinna przytyć ok. 10-12 kg.
Monika K