Choroba Mikulicza charakteryzuje się symetrycznym, dwustronnym powiększeniem gruczołów łzowych i śliwowych, które jest następstwem, rozrostu tkanki chłonnej. Towarzyszy temu zanik miąższu gruczołowego.
Choroba ma przebieg przewlekły, bez objawów ogólnych i zmian w obrazie morfologicznym krwi. Występuje w każdym wieku a początek jej jest dość podstępny.
W etiologii szereg czynników odgrywa dużą rolę w powstaniu choroby, są to: zakażenie miejscowe i ogólne egzo- i endogenne, zaburzenia gruczołów wydzielania wewnętrznego, wpływy autoimmunizacji. Objawy choroby to powiększone gruczoły ślinowe, które są niebolesne, twarde i mają powierzchnię zrazikowatą, słabo przesuwalną od podłoża. Upośledzone wydzielanie śliny doprowadza do suchości jamy ustnej. W przypadku zajęcia gruczołów łzowych występuje zmniejszone wydzielanie łez i suchość gałek ocznych. Powiększenie ślinianek przyusznych nadaje głowie kształt gruszki. Zajęciu ulegają pozostałe gruczoły ślinowe, łącznie z gruczołami śluzowymi warg.
Badanie histologiczne wykazuje nacieczenie limfatyczne tkanki gruczołowej i rozrost tkanki łącznej w obrębie gruczołów.
Monika